Elazığ Anadolu Haber

Akademi, bilimin kalbinin attığı yer olması gerekirken, ne yazık ki günümüzde birçok yapısal sorunla boğuşuyor. Bir zamanlar bilginin ışığını yayan bu kurumlar, artık liyakatin yerini torpilin aldığı, bilimsel başarının ise bağlantılara feda edildiği bir yapıya dönüşmüş durumda. Nitelikli adaylar sistemin dışına itiliyor, akademik kalite her geçen gün eriyor. Bilim üretmesi beklenen bu yapı, giderek bir çıkar ilişkileri ağına çevriliyor.

Bu karanlık tabloyu daha da derinleştiren bir diğer sorun ise yayın baskısı. Akademisyenler, adeta bir üretim bandında çalışıyormuşçasına makale yetiştirmeye zorlanıyor. Nicelik, nitelikten daha önemli hale gelmiş durumda. Yayınla ya da yok ol anlayışı, akademisyenleri özgünlükten uzaklaştırarak yüzeysel çalışmalar yapmaya itiyor. Üstelik bu süreçte etik ihlallerin artması da cabası. Akademik yayınların sayısı arttıkça kalitenin düşmesi kaçınılmaz hale geliyor.

Ancak sorunlar bununla da bitmiyor. Akademi, mobbing ve rekabetin gölgesinde bir çalışma alanına dönüşmüş durumda. Bilimsel dayanışma yerini kıyasıya bir çekişmeye bırakıyor. Özellikle genç akademisyenler, bu psikolojik baskılar altında eziliyor. Bilim üretmesi beklenen bireyler, hayatta kalabilmek için benliklerinden ödün vermek zorunda kalıyor. Bu ortam, bilimsel verimliliği değil, kaygı ve stres kültürünü besliyor.

Maddi kaygılar ise bu sorunları daha da derinleştiriyor. Akademisyenler, maaşlarının yetersizliği nedeniyle proje fonları peşinde koşmak zorunda kalıyor. Araştırma yapmanın yerini kaynak arayışı alıyor. Fonların kesilmesi durumunda projeler rafa kalkıyor ve akademik özgürlük kısıtlanıyor. Bilim artık bağımsız düşüncenin değil, fon sağlayıcıların taleplerinin şekillendirdiği bir alan haline geliyor.

Akademik özgürlüğün sınırlanması ise başka bir yara. Akademisyenler fikirlerini özgürce ifade etmekte zorlanıyor. Politik baskılar ve kurum içi denetimler, eleştirel düşünceyi susturuyor. Akademi, sorgulayan bireyler yerine itaat eden bireyler yetiştiriyor. Bu durum, bilimin doğasına aykırı bir şekilde ilerlemenin önünde büyük bir engel oluşturuyor.

Eğitim kalitesinin düşmesi de bu yapının başka bir sonucu. Akademisyenler, öğrenci yetiştirmek yerine yayın sayılarına odaklanıyor. Mentorluk ve bilgi aktarımı ikinci plana itiliyor. Öğrenciler, rol model alabilecekleri akademisyenleri bulmakta zorlanıyor. Sonuç olarak, eğitim kalitesi düşüyor ve geleceğin bilim insanları yetersiz donanımla mezun oluyor.

Tüm bu sorunlar yetmezmiş gibi geleceğe dair kaygılar ve beyin göçü de akademiyi çıkmaza sürüklüyor. Daha iyi koşullar arayan genç araştırmacılar yurt dışına yöneliyor. Bu durum, ülkenin bilimsel gelişimini sekteye uğratıyor ve akademinin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor.

Akademi, temel işlevini yerine getirmekten giderek uzaklaşıyor. Liyakat, özgürlük ve kalite odaklı bir yapı oluşturulmadıkça bu çıkmazdan kurtulmak zor görünüyor. Bilimin geleceği, bugün akademide yaşanan bu çarpıklıkların düzeltilmesine bağlı. Ancak bu şekilde akademi, topluma gerçek anlamda katkıda bulunabilir.

Görüş ve düşüncelerinizi paylaşmayı unutmayın, birlikte daha fazlasını başaralım.
Saygılarımla…

Doç. Dr. Alper POLAT

Sosyal Medya

Instagram: @doc.dr.alperpolat

X: @alpberpolat